Η καθημερινή μας διατροφή μπορεί να κρύβει έναν εθιστικό μηχανισμό παρόμοιο με αυτόν των ναρκωτικών, σύμφωνα με νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Επιστήμονες της ψυχολογίας και της διατροφής υποστηρίζουν ότι τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα – όπως μπισκότα, αναψυκτικά και πατατάκια – δεν είναι απλώς γευστικοί πειρασμοί, αλλά μπορούν να προκαλέσουν εξαρτημένες συμπεριφορές που πληρούν τα ίδια κριτήρια με τις διαταραχές χρήσης ουσιών.
Η μελέτη, δημοσιευμένη στο Nature Medicine, συγκέντρωσε στοιχεία από σχεδόν 300 έρευνες σε 36 χώρες. Τα ευρήματα δείχνουν ότι αυτά τα προϊόντα «παραβιάζουν» το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου, οδηγώντας σε έντονη επιθυμία, απώλεια ελέγχου και συνεχή κατανάλωση, ακόμη και όταν υπάρχουν αρνητικές συνέπειες. Μάλιστα, μελέτες νευροαπεικόνισης αποκάλυψαν ότι οι αλλαγές στα εγκεφαλικά κυκλώματα μοιάζουν εντυπωσιακά με εκείνες που παρατηρούνται στον εθισμό σε ουσίες όπως το αλκοόλ ή η κοκαΐνη.
Η συζήτηση για το θέμα φουντώνει στις ΗΠΑ, με το Κογκρέσο να εξετάζει τον ρόλο των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων στην παιδική παχυσαρκία και χρόνιες ασθένειες, ενώ πρόσφατη αγωγή στη Φιλαδέλφεια στρέφεται κατά 11 εταιρειών για στοχευμένο μάρκετινγκ σε παιδιά. Παράλληλα, FDA και NIH εγκαινιάζουν μια κοινή πρωτοβουλία, βασισμένη σε επιτυχημένα μοντέλα ρύθμισης προϊόντων καπνού, για να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο.
Η βασική επισήμανση των ερευνητών είναι η διάκριση μεταξύ φυσικών και υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων. Όπως τα τσιγάρα δεν ταυτίζονται με τον φυσικό καπνό, έτσι και τα σύγχρονα πρόχειρα φαγητά δεν έχουν σχέση με τα ολόκληρα, θρεπτικά τρόφιμα. Είναι προϊόντα σχεδιασμένα για μέγιστη ευχαρίστηση, πλούσια σε ραφιναρισμένα σάκχαρα, λίπη και πρόσθετα, που τροφοδοτούν την επανάληψη της κατανάλωσης – και πιθανώς, την εξάρτηση.
Η επιστημονική κοινότητα πλέον καλείται να αποφασίσει αν θα αναγνωρίσει επίσημα τον εθισμό στα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, προκειμένου να υπάρξουν μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας πριν η «σιωπηλή» αυτή κρίση γίνει ανεξέλεγκτη.
